1. Wprowadzenie

W stale rozwijającej się dziedzinie tworzenia stron internetowych, dostępność stanowi kamień węgielny projektowania integracyjnego, oferując ścieżki dla wszystkich użytkowników do płynnego angażowania się w treści cyfrowe. Ale czym dokładnie jest dostępność w tym kontekście i dlaczego ma tak ogromne znaczenie?

1.1 Czym jest dostępność?

W swojej istocie, dostępność w tworzeniu stron internetowych ucieleśnia zasadę zapewnienia, że doświadczenia cyfrowe są przystępne, funkcjonalne, zrozumiałe i trwałe dla osób o wszystkich zdolnościach. Chodzi o tworzenie środowisk internetowych, które przekraczają bariery fizyczne i poznawcze, umożliwiając użytkownikom niepełnosprawnym nawigację, interakcję i czerpanie wartości z ogromnej przestrzeni Internetu. W praktyce, dostępność obejmuje niezliczone kwestie, począwszy od implementacji alternatywnego tekstu dla obrazów po optymalizację nawigacji za pomocą klawiatury i tworzenie adaptowalnych interfejsów. Chodzi o wspieranie inkluzywnego ekosystemu cyfrowego, w którym różnorodność jest nie tylko uznawana, ale także celebrowana poprzez przemyślany projekt i skrupulatną dbałość o szczegóły.

1.2 Pokrywające się obszary Webdevu

Dostępność nie istnieje w izolacji - raczej przecina się z wieloma innymi aspektami tworzenia stron internetowych - z których każdy przyczynia się do nadrzędnego celu, jakim jest zapewnienie użytkownikom doskonałych wrażeń. Od optymalizacji pod kątem wyszukiwarek internetowych (SEO) po optymalizację wydajności i protokoły bezpieczeństwa, dążenie do dostępności łączy się z wieloma uzupełniającymi się celami.

dostępność i SEO

Rozważmy na przykład korelację między dostępnym projektowaniem i SEO. Nadając priorytet semantycznym znacznikom HTML, opisowemu tekstowi linków i uporządkowanym danym, programiści nie tylko zwiększają dostępność swoich stron internetowych, ale także poprawiają ich widoczność i rankingi na stronach wyników wyszukiwania. Podobnie optymalizacja wydajności witryny poprzez techniki takie jak kompresja obrazu i minifikacja kodu nie tylko przyspiesza czas ładowania strony, ale także poprawia komfort przeglądania dla użytkowników z ograniczoną przepustowością lub wolniejszymi połączeniami internetowymi. Dostępność i bezpieczeństwo są również ze sobą ściśle powiązane. Korzystanie z dostępnych alternatyw CAPTCHA i silnych metod uwierzytelniania zwiększa zarówno zaufanie użytkowników, jak i integrację.

1.3 Standardy i definicje

Ustanowione standardy są niezbędne do kierowania programistami w tworzeniu dostępnych stron internetowych. Wytyczne Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) opracowane przez World Wide Web Consortium (W3C) określają zasady i kryteria sukcesu dla dostępnych treści internetowych. WCAG opiera się na czterech zasadach: dostrzegalne, funkcjonalne, zrozumiałe i solidne, z kryteriami sukcesu na trzech poziomach: A, AA i AAA.

Inne ważne standardy obejmują specyfikację Accessible Rich Internet Applications (ARIA) i amerykańskie standardy Section 508. Przestrzeganie tych wytycznych pomaga programistom tworzyć integracyjne doświadczenia cyfrowe. W kolejnych rozdziałach zbadamy kluczowe aspekty tworzenia dostępnych stron internetowych, w tym czytniki ekranu, semantyczny HTML i ARIA, aby pomóc w tworzeniu stron internetowych, które są użyteczne dla wszystkich.

2. Czytniki ekranu

W dziedzinie dostępności stron internetowych czytniki ekranu odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu osobom z wadami wzroku możliwości nawigacji i interakcji z treściami cyfrowymi. Zrozumienie sposobu działania czytników ekranu, znaczenia tekstu alternatywnego i szeregu innych dostępnych technologii wspomagających ma kluczowe znaczenie dla tworzenia integracyjnych doświadczeń internetowych.

2.1 Czym są czytniki ekranu i jak działają?

Czytniki ekranu to aplikacje, które umożliwiają osobom z upośledzeniem wzroku dostęp do treści cyfrowych poprzez konwersję tekstu i elementów graficznych na zsyntetyzowaną mowę lub alfabet Braille'a. Narzędzia te interpretują strukturę i zawartość stron internetowych, umożliwiając użytkownikom postrzeganie i interakcję z prezentowanymi informacjami. Czytniki ekranu działają poprzez analizowanie kodu HTML i innego kodu strony internetowej, wyodrębnianie znaczącej treści i prezentowanie jej w liniowym formacie dźwiękowym. Użytkownicy poruszają się po treści za pomocą skrótów klawiaturowych, umożliwiając im poruszanie się między nagłówkami, linkami, polami formularzy i innymi elementami. Popularne czytniki ekranu obejmują JAWS (Job Access With Speech), NVDA (NonVisual Desktop Access) i VoiceOver dla urządzeń macOS i iOS.

2.2 Tekst alternatywny

Tekst alternatywny to zwięzły opis tekstowy treści nietekstowych, takich jak obrazy, grafika i elementy multimedialne. Tekst alternatywny ma zasadnicze znaczenie dla dostępności, ponieważ przekazuje cel i zawartość tych elementów użytkownikom, którzy ich nie widzą. Gdy czytnik ekranu napotyka obraz, odczytuje na głos tekst alternatywny, umożliwiając użytkownikowi zrozumienie kontekstu i znaczenia obrazu.

Najlepsze praktyki dotyczące pisania tekstu alternatywnego obejmują:

Bądź opisowy: Jasno opisz zawartość i cel obrazu. Na przykład: "Grupa ludzi siedzących przy stole konferencyjnym i omawiających projekt",
Zwięzłość: Opisy powinny być krótkie i rzeczowe, zazwyczaj nie dłuższe niż jedno lub dwa zdania,
Unikaj redundancji: Nie powtarzaj informacji już przekazanych w otaczającym tekście lub podpisach.

2.3 Inne technologie wspomagające

Oprócz czytników ekranu, kilka innych technologii wspomagających wspiera osoby niepełnosprawne w dostępie i interakcji z treściami cyfrowymi:

Wyświetlacze brajlowskie to urządzenia, które konwertują tekst na ekranie na alfabet Braille'a, zapewniając dotykowe informacje zwrotne użytkownikom niewidomym lub z poważnymi wadami wzroku. Wyświetlacze te łączą się z komputerami lub urządzeniami mobilnymi i dynamicznie aktualizują się, aby odzwierciedlić tekst odczytywany przez czytnik ekranu. Pozwala to użytkownikom na czytanie i nawigowanie po treściach cyfrowych za pomocą dotyku.
oprogramowanie Rozpoznawanie mowy umożliwia użytkownikom wprowadzanie tekstu za pomocą poleceń głosowych. Technologia ta jest szczególnie korzystna dla osób z niepełnosprawnością ruchową lub schorzeniami utrudniającymi pisanie. Popularne narzędzia do rozpoznawania mowy obejmują Dragon NaturallySpeaking i wbudowane opcje, takie jak Apple's Siri i Google Assistant.
systemy sterowania głosem umożliwiają użytkownikom nawigację po stronach internetowych i aplikacjach za pomocą poleceń głosowych. Systemy te działają w połączeniu z czytnikami ekranu i innymi narzędziami dostępności, zapewniając dodatkową warstwę interakcji dla użytkowników z różnymi niepełnosprawnościami. Na przykład użytkownicy mogą wydawać polecenia takie jak "kliknij link", "przewiń w dół" lub "otwórz menu", aby wchodzić w interakcje z elementami sieci bez konieczności używania myszy lub klawiatury.

3. Dostępny HTML

Tworzenie dostępnego HTML ma fundamentalne znaczenie dla zapewnienia, że treści internetowe są użyteczne dla wszystkich, w tym osób niepełnosprawnych. Wiąże się to z używaniem semantycznego HTML do przekazywania znaczenia i struktury, ustawiania odpowiedniego języka dla treści i naprawiania błędów znaczników w celu utrzymania solidnego i łatwego w nawigacji doświadczenia internetowego.

3.1 Semantyczny HTML

Semantyczny HTML polega na używaniu elementów HTML, które dokładnie opisują ich znaczenie i cel. Praktyka ta nie tylko poprawia dostępność, ale także poprawia SEO i ogólną czytelność kodu. Elementy semantyczne zapewniają kontekst przeglądarkom i technologiom wspomagającym, umożliwiając im prawidłową interpretację i prezentację treści.

Podczas tworzenia stron internetowych często możemy napotkać zjawisko powszechnie nazywane "div hell". Odnosi się ono do **nadużywania elementów <div>** do struktury strony internetowej. Podczas gdy elementy<div>` są wszechstronne, ich nadmierne użycie może prowadzić do niemożliwego do zarządzania, zagraconego kodu, który jest trudny do odczytania i utrzymania.

Co ważniejsze, znacznie utrudnia to dostępność, ponieważ elementy <div> nie zapewniają semantycznego znaczenia treści, którą zawierają. Ten brak informacji semantycznych utrudnia technologiom wspomagającym prawidłową interpretację struktury i zawartości strony. Oto przykład źle skonstruowanej strony HTML:

<div class="container">
  <div class="header">
    <div class="logo">Moja strona</div>
    <div class="nav">
      <div class="nav-item"><a href="#home">Home</a></div>
      <div class="nav-item"><a href="#about">About</a></div>
      <div class="nav-item"><a href="#contact">Contact</a></div>
    </div>
  </div>
  <div class="main-content">
    <div class="section">
      <div class="section-title">Nasze usługi</div>
      <div class="section-content">
        <p>Szczegóły dotyczące usług.</p>
      </div>
    </div>
  </div>
  <div class="footer">
    <div class="footer-content">
      (c) 2024 Your Company. Wszelkie prawa zastrzeżone.
    </div>
  </div>
</div>

W tym przykładzie, mimo że klasy dają nam zwykłe zrozumienie układu - użycie wielu zagnieżdżonych elementów <div> nie przekazuje celu ani struktury treści, co utrudnia technologiom wspomagającym nawigację i interpretację. Semantyczny HTML zapewnia rozwiązanie - elementy, które przekazują określone znaczenia, czyniąc treść bardziej dostępną i łatwiejszą do zrozumienia zarówno dla ludzi, jak i technologii wspomagających. HTML5 przyniósł jeszcze więcej elementów semantycznych, które pomagają w bardziej znaczącej strukturze stron internetowych:

<!DOCTYPE html>
<html lang="en">
  <head>
    <meta charset="UTF-8" />
    <title>Dostępna strona internetowa</title>
  </head>
  <body>
    <header>
      <h1>Moja strona</h1>
      <nav>
        <ul>
          <li><a href="#home">Home</a></li>
          <li><a href="#about">About</a></li>
          <li><a href="#contact">Kontakt</a></li>
        </ul>
      </nav>
    </header>
    <main>
      <section>
        <h2>Nasze usługi</h2>
        <p>Szczegóły dotyczące usług.</p>
      </section>
    </main>
    <footer>
      <p>&copy; 2024 Your Company. Wszelkie prawa zastrzeżone.</p>
    </footer>
  </body>
</html>

3.2 Ustawianie języka

Określenie języka treści internetowej ma kluczowe znaczenie dla dostępności. Czytniki ekranu polegają na tych informacjach, aby zastosować prawidłową wymowę i zasady czytania. Ustaw podstawowy język dokumentu za pomocą atrybutu lang w znaczniku <html>.

<!DOCTYPE html>
<html lang="en">
<head>
  <meta charset="UTF-8">
  <title>Dostępna strona internetowa</title>
</head>
<body>
  <header>
    <h1>Moja strona</h1>
    <!-- inna zawartość -->
  </header>
</body>
</html>

W przypadku treści wielojęzycznych, możemy ustawić atrybut lang na poszczególnych elementach w zależności od potrzeb:

<p lang="es">Este es un ejemplo de contenido en español.</p>

4. Dostępne bogate aplikacje internetowe (ARIA)

ARIA to zestaw specyfikacji opracowanych przez World Wide Web Consortium (W3C) w celu zwiększenia dostępności aplikacji internetowych, zwłaszcza tych dynamicznych i interaktywnych. ARIA zapewnia dodatkowe atrybuty, które pomagają wypełnić lukę między złożonymi interfejsami użytkownika a technologiami wspomagającymi, zapewniając, że wszyscy użytkownicy, w tym osoby niepełnosprawne, mogą skutecznie wchodzić w interakcje z treściami internetowymi.

4.1 Czym jest ARIA?

ARIA (Accessible Rich Internet Applications) to zestaw atrybutów, które można dodać do elementów HTML, aby uczynić treści i aplikacje internetowe bardziej dostępnymi dla osób niepełnosprawnych. Atrybuty ARIA dostarczają informacji, które technologie wspomagające wykorzystują do dokładniejszej interpretacji i prezentacji treści internetowych.

4.2 Role, stany i właściwości

Atrybuty ARIA dzielą się na trzy główne typy: role, stany i właściwości.

Role

Role ARIA definiują typ elementu interfejsu użytkownika. Przypisując rolę do elementu, informujesz o jego przeznaczeniu. Ma to kluczowe znaczenie dla dynamicznych treści, które mogą nie mieć wyraźnego semantycznego odpowiednika w HTML. Przykłady ról:

role="button": Definiuje element jako przycisk.
role="navigation": Wskazuje region nawigacji.
role="main": Oznacza główny obszar treści dokumentu. Przykładowy kod:

<div role="button" tabindex="0">Click Me</div>

Stany

Stany ARIA reprezentują aktualny stan elementu, np. czy jest on wyłączony, rozwinięty lub zaznaczony. Stany są dynamiczne i mogą się zmieniać w odpowiedzi na interakcje użytkownika. Przykłady stanów:

aria-checked="true": Wskazuje, że pole wyboru lub podobny element jest zaznaczony.
aria-expanded="false": Wskazuje, że rozwijany element jest obecnie zwinięty.
aria-disabled="true": Oznacza, że element jest wyłączony i nie jest interaktywny. Przykładowy kod:

<button aria-pressed="true">Przełącz</button>

Właściwości

Właściwości ARIA opisują cechy elementów, które nie są zwykle wyrażane w HTML. Właściwości zapewniają dodatkowy kontekst, który pomaga użytkownikom zrozumieć cel i zachowanie elementów. Przykłady właściwości:

aria-label="Search": Zapewnia dostępną nazwę dla elementu.
aria-labelledby="elementID": Odnosi się do innego elementu, który etykietuje bieżący element.
aria-describedby="elementID": Wskazuje na element, który zawiera opis. Przykładowy kod:

<input type="text" aria-label="Pole wyszukiwania" />

4.3 Dostępne nazwy i opisy

ARIA wprowadza podstawową koncepcję dla wszystkich znaczników HTML: dostępne nazwy i opisy. Atrybuty te zwiększają użyteczność treści internetowych, zapewniając znaczący kontekst dla technologii wspomagających, takich jak czytniki ekranu. Zawartość tekstowa lub wartość wyświetlana z elementów takich jak przyciski, linki, dane wejściowe formularzy lub nagłówki jest określana jako "dostępna nazwa. " Ta nazwa jest tym, czego technologie wspomagające używają do identyfikowania i opisywania tych elementów użytkownikom:

<przycisk>Prześlij</przycisk>
<a href="#home">Home</a>

W przeciwieństwie do tego, tekst wyświetlany na elemencie z atrybutem title jest nazywany "dostępnym opisem ". Opisy są ogłaszane przez czytniki ekranu po niewielkim opóźnieniu i mogą być skonfigurowane tak, aby były włączone lub wyłączone. Dlatego nie należy polegać wyłącznie na ogłaszaniu opisów. Opisy mogą również działać jako dostępne nazwy, jeśli nie podano innej nazwy:

<button title="Kliknij, aby wysłać formularz">Prześlij</button>

Zarówno dostępne nazwy, jak i opisy są kluczowe dla użytkowników technologii wspomagających, zapewniając jasność co do celu elementu. Dostępna nazwa lub opis powinny dawać użytkownikom wystarczającą ilość informacji, aby zrozumieć funkcję elementu.

Atrybuty ARIA: aria-label, aria-labelledby i aria-describedby

Możesz jawnie ustawić zarówno dostępne nazwy, jak i opisy za pomocą atrybutów ARIA, takich jak **aria-label, aria-labelledby ** i aria-describedby. Możesz przypisać wartość łańcuchową do atrybutu aria-label na elemencie z kwalifikującą rolą, taką jak <button> lub element landmark.

<button aria-label="Settings"></button>

Oba atrybuty aria-labelledby i aria-describedby przyjmują ID jako wartość, która pasuje do ID innego elementu, co ułatwia ponowne wykorzystanie treści już obecnych na stronie.

<section aria-labelledby="section-heading-2">
  <h2 id="section-heading-2">Wszystko o wombatach</h2>
</section>

Określanie dostępnej nazwy

Kiedy wiele elementów treści jest powiązanych z elementem - treść tekstowa, aria-label, aria-labelledby i aria-describedby - który z nich ma pierwszeństwo? Aby uniknąć chaosu w dostępnym nazewnictwie, ARIA i powiązane specyfikacje definiują kolejność, w jakiej zawartość powinna być eksponowana. Kolejność ta nie zależy od kolejności źródłowej (tj. od początku do końca znaczników). Zgodnie ze standardowym algorytmem jeden atrybut może zastąpić inny, zapewniając przewidywalne i spójne wrażenia użytkownika na różnych platformach.

Wnioski

Tworzenie dostępnych aplikacji internetowych to nie tylko przestrzeganie standardów; chodzi o tworzenie integracyjnych doświadczeń, które szanują i uwzględniają różnorodne potrzeby wszystkich użytkowników. Włączając najlepsze praktyki dostępności do procesu rozwoju, zapewniasz, że Twoje treści internetowe są użyteczne dla osób niepełnosprawnych, poszerzając w ten sposób grono odbiorców i zwiększając ogólną satysfakcję użytkowników. W tym artykule zbadaliśmy podstawowe zasady dostępności sieci, znaczenie semantycznego HTML, rolę atrybutów ARIA oraz konkretne techniki tworzenia dostępnych nazw i opisów. Oto kilka kluczowych wniosków:

Zrozumienie dostępności: Uświadom sobie, że dostępność sieci jest integralną częścią nowoczesnego tworzenia stron internetowych. Pokrywa się ona z obszarami takimi jak SEO, wydajność i bezpieczeństwo, wzmacniając ogólną jakość i solidność aplikacji internetowych.
Korzystanie z semantycznego HTML: Stosuj semantyczne elementy HTML, aby przekazać znaczącą strukturę i kontekst. Praktyka ta nie tylko zwiększa dostępność, ale także poprawia łatwość konserwacji kodu i SEO.
Wykorzystanie ARIA: Rozsądnie używaj ról, stanów i właściwości ARIA, aby zwiększyć dostępność dynamicznej zawartości. Upewnij się, że dostępne nazwy i opisy dostarczają jasnych i przydatnych informacji technologiom wspomagającym.
Przestrzeganie wytycznych: Postępuj zgodnie z ustalonymi wytycznymi, takimi jak Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) i specyfikacją Accessible Rich Internet Applications (ARIA). Standardy te oferują kompleksowe ramy dla tworzenia dostępnych treści internetowych.
Ciągłe uczenie się i doskonalenie: Dostępność to ciągłe zobowiązanie. Bądź na bieżąco z nowymi rozwiązaniami, narzędziami i technikami. Zaangażuj się w społeczność dostępności i szukaj informacji zwrotnych, aby stale ulepszać swoje praktyki.

Włączenie dostępności do procesu tworzenia stron internetowych jest krokiem w kierunku bardziej integracyjnego Internetu. Nadając priorytet dostępności, nie tylko spełniasz wymogi prawne i standardy branżowe, ale także demonstrujesz zaangażowanie w odpowiedzialność społeczną i projektowanie zorientowane na użytkownika. Ostatecznie, tworzenie dostępnych stron internetowych ma na celu uczynienie sieci miejscem, w którym każdy może uczestniczyć i czerpać korzyści, niezależnie od swoich umiejętności.

Dodatkowe zasoby

Aby jeszcze lepiej zrozumieć i wdrożyć dostępność stron internetowych, warto rozważyć zapoznanie się z następującymi zasobami:

W3C Web Accessibility Initiative (WAI): Dostarcza wielu informacji na temat standardów i wytycznych dotyczących dostępności stron internetowych.
WebAIM (Web Accessibility In Mind): Oferuje artykuły, narzędzia i materiały szkoleniowe na temat dostępności sieci.
Mozilla Developer Network (MDN) Web Docs: Kompleksowa dokumentacja dotycząca HTML, ARIA i najlepszych praktyk dostępności.
A11Y Project: Wysiłek społeczności mający na celu ułatwienie dostępności stron internetowych.

Wykorzystując te zasoby i integrując dostępność z praktykami tworzenia stron internetowych, przyczyniasz się do bardziej integracyjnego cyfrowego świata. Razem możemy tworzyć doświadczenia internetowe, które są nie tylko funkcjonalne i piękne, ale także dostępne dla wszystkich.

Kompleksowy przewodnik po dostępności aplikacji internetowych